Gıda güvenliği demek, gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak üretilip, insanlar tarafından tüketildiği zaman, bir sağlık sorununa neden olmayacağı, insanlara zarar vermeyeceği konusunda tereddüt duymamaktır. Gıda zincirinin herhangi bir basamağında tüketim esnasında gıdadan kaynaklı bir tehlikenin bulunabilmesi nedeniyle gıda zincirinde, gıda güvenliği için etkin bir kontrolün bulunması önemlidir. 1 Eylül 2005’te yayınlanan ISO 22000 Gıda güvenliği Yönetim Sistemi; dünya çapında güvenli gıda zincirini oluşturmak amacıyla kurulmuş uluslararası bir standarttır. Gıda güvenlik sistemi içerisinde maksimum faydayı sağlayabilmek için; kuruluş içindeki tüm yönetim ve ilgili birimler arasında düzenli ve işbirliği içerisinde olunması, standardın hayata geçirilmesi ve gerektiğinde güncelleme yapılması gerekmektedir. ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi; Gıda zincirindeki güvenlik risklerini kontrol etmek ve düzeni sağlamak adına gıda yönetim sistemi için şartları belirler.
Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, uluslararası bir standarttır ve dünya genelinde güvenli bir gıda üretim zinciri oluşturmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu sistem, üretici kuruluşlar ile birlikte tüketiciler, tedarikçiler, yasal merciler ve diğer ilgili kuruluşlar arasında iletişimi ve bu şekilde gıdanın her adımda izlenebilir olmasını hedef almaktadır. Gıda zinciri boyunca her aşamada gıda güvenliğini sağlamaya yönelik bu sistem aynı zamanda HACCP prensiplerini de kapsamaktadır.
HACCP prensipleri, gıda üretiminin sadece üretim aşamasını esas almaktadır. HACCP Belgesi, sadece imalat yapan firmalar için geçerlidir. Bir ISO Standardı değildir ve HACCP sistemi uluslararası alanda akredite değildir. 2006 yılından sonra HACCP Belgeleri geçerliliğini kaybetmiştir ve bu belgeye sahip kuruluşlar ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi standartlarına dönmeye başlamıştır.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Uygulamaları Nelerdir?
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, çerçeve olarak, resmi makamların, tüketicilerin ve gıda sektörü müşterilerinin taleplerini karşılamak amacıyla bir gıda güvenliği yönetim sisteminin kurulmuş olduğunun teyidi için gereken şartları tanımlamaktadır.
- Gıda güvenlik sistemi planlama, uygulama, sürdürebilme ve gerektiğinde güncelleme yaparak ürünlerin kullanım amacına göre tüketici için güvenli hale getirmek,
- Kanun ve düzenlere göre gıda güvenliği gereksinimlerine uygun olduğunu göstermek,
- Müşterinin gereksinimlerine göre değerlendirmek ve onlara değer vermek, tüketici memnuniyetini arttırmak adına güvenlik ile ilgili olarak uyumlu bir işleyişin olduğunu göstermek,
- Gıda güvenliği konusuyla alakalı, gıda zinciri içerisindeki üreticiden tüketiciye kadar olan her safhadaki iletişimi etkin hale getirmek,
- Kuruluşun gıda güvenliği politikasına uygunluğunun garantisini vermek,
- Kuruluşun konu ile ilgili uyumluluğunun diğer gruplara göstermek veya kendini değerlendirmek,
- Gıda güvenliği yönetim sisteminin bir dış kuruluştan destek alarak sertifikasyonu veya tescili için çalışmak ve ISO 22000 standardına uyumluluğunu bildirmek olarak sıralanabilir.
Gıda tedarik zincirinde yer alan firmalar, gerekli şartları taşıdıkları takdirde, büyüklüklerine bakılmaksızın ISO 22000 belgesinden yararlanabilirler. ISO 22000 fayda sağladığı faaliyet alanları şu şekildedir:
- Bozulabilir hayvansal ürünler (et, tavuk, süt, yumurta ve balık ürünleri).
- Bozulabilir meyve sebze ürünleri (korunmuş meyveler, paketlenmiş taze meyveler, taze meyve suları, korunmuş sebzeler, paketlenmiş taze sebzeler).
- Ortam sıcaklığında raf ömrü uzun olan ürünler (bisküvi, konserve ürünler, aperatifler, içecekler, yağ, içme suyu, un, şeker, makarna, tuz).
- Gıda bileşenleri (vitaminler, tatlandırıcılar, mineraller, biyolojik kültürler, enzimler ve işleme yardımcıları).
- Gıda ambalaj malzemeleri (gıda ile doğrudan veya dolaylı temas eden).
- Hayvanlar için yem veya gıda (balık yemi, hayvan yemi).
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi Nasıl Alınır?
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi sertifikası almak isteyen kuruluşların öncelikle ISO 22000, PAS 220 gibi standartları uyguluyor olması gerekmektedir. PAS 220 standardı ülkemizde TSE ISO/TS 22002-1 Gıda Güvenliğinde Önkoşul Programları/Gıda Üretimi Standardı adı ile yayınlanmıştır. Sonrasında FSSC 22000 Belgesi standartlarının anlaşılması ve uygulanması gerekmektedir. Bu çerçevede sistemin bir süre uygulanması ve iç denetimlerin yapılması, düzeltici ve önleyici faaliyetlerin tatbik edilmesi ve varsa uygunsuzlukların giderilmesi gerekmektedir. Bu aşamaya geldikten sonra artık bir belgelendirme kuruluşuna müracaat edilerek ISO 22000 Belgesi talep edilebilir. Talep üzerine belgelendirme kuruluşu tarafından birinci kademe ve ikinci kademe denetimler gerçekleştirilmektedir. Denetimler sırasında tespit edilen uygunsuzluklar varsa bunların hemen giderilmesi gerekir. Belgelendirme kuruluşu, denetçi raporlarını esas alarak işletmeye belge verilmesi gerektiğine kani olursa, ISO 22000 GGYS sertifikasını düzenler ve işletmeye teslim eder. Belgenin geçerlilik süresi diğer kalite yönetim sistemlerindeki gibi 3 yıldır ve her yıl yapılan ara denetimlerle işletmelerin uygunluk durumu gözlenmektedir.
“ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi sürecinde sizlere destek olmaktan memnuniyet duyarız. Bu konuda hizmet almak ve detaylı bilgiye sahip olmak için bizlerle iletişime geçebilirsiniz.”