Business Social Compliance Initiative (BSCI) Kavramı ve Denetimi
En Kalite Danışmanlık olarak birçok firmaya
· BSCI danışmanlığı ve denetim organizasyonu yapmaktayız.
· Denetim öncesi işletmenizde mevcut durum analizi yapıp ön denetimden geçirmekteyiz.
· Çıkan eksiklerin giderilmesi hususunda size destek olup BSCI dokümantasyonu oluşturmaktayız.
· Oluşturulan BSCI dokümanlarını firma içinde etkinleştirilmesini sağlamaktayız.
· Sistem etkinleştirildikten sonra denetim için organizasyon yapmaktayız.
· Maalesef ki İşletmeler bağımsız olarak BSCI denetimine girememektedir.
· RSP onayı dediğimiz onay ile BSCI talep eden firmanız vasıtasıyla denetim organize edilmektedir.
· BSCI denetimi raporu içerisinde puantaj bulunmaktadır.
· Bizler işletmelere danışmanlık yaparak puanlarında yükseltmelerde yapmaktayız.
BSCI DENETİMİNE HAZIRLANIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİSİNİZ?
· 6331 nolu yasa gereği İş sağlığı ve güvenliği konusunda gerekenleri tamamladınız mı?
· BSCI Dokümantasyonu oluşturdunuz mu?
· BSCI Dokümanlarını sürdürebiliyor musunuz?
· Çalışanlarınız sizi özgür iradeleri ile mi seçti?
· Sendika ve toplu sözleşmeler yapma hakkı tanıdınız mı?
· Çalışma şartları güvenli ve sağlıklı mı?
· Çalışanlara verilen maaşlar geçinmeye yeter mi?
· Çalışan Ücret Hesaplaması Yaptınız mı?
· Çalışma saatleriniz yasal mevzuata uygun mu?
· Çalışanlara ayrımcılık yapılıyor mu?
· Çocuk işçi var mı?
· Düzenli istihdam sağladınız mı?
· Çalışanlarınıza gerekli izinler veriliyor mu?
· Çalışanları Özlük dosyaları mevcut mu?
· Şikayet Mekanizması kurdunuz mu?
BSCI Brüksel merkezli Dış Ticaret Birliği (FTA) tarafından başlatılmış, tedarikçi ülkelerdeki toplumsal performansı tek bir sosyal standart izleme çözümü aracılığıyla geliştirmeye yönelik Avrupa yaklaşımıdır. BSCI Davranış kuralları BSCI katılımcılarının tedarik zincirleri boyunca iş ortakları ile uygulamaya çalıştıkları değerleri ve ilkeleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Her BSCI katılımcısı tedarik zincirine katılımıyla davranış kurallarını kabul eder. BSCI Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) yasalarına ve Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları gibi önemli uluslararası düzenlemelere dayanmaktadır. BSCI Davranış Kuralları, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Çocuk Hakları ve İş İlkeleri, BM Ticaret ve İnsan Haklarına İlişkin Yol Gösterici İlkeleri, OECD Rehberi, BM Küresel İlkeler Sözleşmesi ve tedarik zincirindeki çalışma koşullarının iyileştirilmesine ilişkin Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri ile Tavsiyeleri gibi uluslararası sözleşmelere atıfta bulunmaktadır.[1]
BSCI izleme sistemi Avrupa’daki ve tedarikçi ülkelerdeki tüm paydaşları kapsar. Perakendecilere, ithalatçılara ve üreticilere açıktır. Sürecin eşgüdümünü optimize etmek için bilgi havuzu veri tabanı tedarik eder. BSCI Davranış Kuralları’nı benimseyen işletmeler, bu belgede belirtilen ilkelere ve etki alanları dahilinde insan haklarına saygı duyulmasına dair sorumluluklarını yerine getirmeyi taahhüt eder. BSCI ve katılımcıları (BSCI Katılımcıları), sosyal yönden sorumlu işletme ilkelerinin uygulanması için iş ortakları ile paydaşlar arasında yapıcı ve açık bir diyalog gözetir. Ayrıca, çalışanlar ve yönetim arasında olgun endüstriyel ilişkilerin kurulmasını sürdürülebilir işletmelerin temel unsuru olarak görmektedirler.
BSCI Davranış Kuralları kitapçığından alıntıdır;[2]
BSCI Katılımcıları, tüm iş ortaklarının BSCI Davranış Kuralları’na uymasını beklemektedir. Ayrıca, aşağıdaki ilkelere göre denetlenen iş ortakları (a) BSCI Davranış Kuralları’na uyduklarından emin olmak için gerekli tüm önlemleri aldıkları ve (b) üretim sürecine/süreçlerine dahil olan tüm iş ortaklarının BSCI Davranış Kuralları’na uyduklarından emin olmak için tüm makul önlemleri aldıklarına dair delil göstermelidir.
Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu Sözleşme Hakları İş ortakları: (a) işçilerin özgür ve demokratik bir şekilde sendika kurma hakkına saygı duymalı, (b) sendika üyeliği nedeniyle işçiler arasında ayrım yapmamalı ve (c) işçilerin toplu sözleşme hakkına saygı duymalıdır. İş ortakları, işçi temsilcilerinin işyerindeki işçilere erişim sağlamasını veya onlarla etkileşimde bulunmasını engellememelidir. Sendika faaliyetlerinin yasadışı olduğu ya da özgür ve demokratik sendika faaliyetlerine izin verilmediği ülkelerde iş ortakları, çalışanların şirketin işyeri sorunları ile ilgili diyaloğa girebileceği bir temsilciyi özgürce seçmelerine izin vermek suretiyle bu ilkeye uyacaktır.
Ayrımcılık Yapılmaması İş ortakları cinsiyet, yaş, inanç, ırk, sosyal sınıf, soy, sosyal geçmiş, engellilik hali, etnik ve milli köken, milliyet, sendika veya diğer yasal kuruluşlara üyelik, siyasi bağlantılar veya fikirler, cinsel yönelim, ailevi sorumluluklar, medeni durum, hastalık veya ayrımcılığa neden olabilecek herhangi başka bir koşul nedeniyle kişileri dışlayamaz, belirli kişileri tercih edemez ya da bu unsurlara göre kişilere ayrımcılık yapamaz. Özellikle, işçiler yukarıda bahsedilen nedenlerden dolayı taciz edilemez ya da cezalandırılamaz.
Adil Ücret İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, işçilerin, yasalarca verilen sosyal hakların yanında kendileri ve aileleri için insanca bir yaşam sağlamaya yetecek adil bir ücret alma hakkına saygı gösterdikleri takdirde bu ilkeye uyacaklardır. İş ortakları, asgari olarak, devletin asgari ücret mevzuatı tarafından zorunlu tutulan ücretler ya da toplu sözleşme temelinde onaylanmış endüstri standartlarından hangisi daha yüksekse, buna uyma yükümlülüğündedir. Ücretler, zamanında, düzenli olarak ve eksiksiz olarak ulusal para biriminde ödenmelidir. “Ayni” ödenek şeklinde yapılan kısmi ödemeler, ILO şartnamesi doğrultusunda kabul edilmektedir. Ücret düzeyleri, çalışanların beceri ve eğitim seviyesini yansıtmalı ve normal çalışma sürelerine atıfta bulunmalıdır.
Kesintilere yalnızca yasalarda açıklanan koşullar altında ve yasaların izin verdiği ölçüde ya da toplu sözleşmede belirlendiği üzere izin verilecektir.[3]
İnsana Yakışır Çalışma Saatleri İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, işçilerden haftada 48 normal iş saatinden fazla çalışmalarının beklenmeyeceğini temin ederek bu ilkeye uyacaklardır. Ancak BSCI, ILO tarafından belirlenmiş istisnaları tanımaktadır. Uygulanabilir ulusal yasalar, endüstride ölçüt standartlar veya toplu sözleşmeler, ILO tarafından belirtilen uluslararası çerçeve kapsamında yorumlanmalıdır. ILO tarafından tanımlanan istisnai durumlarda, yukarıda belirtilen çalışma süreleri aşılabilir; bu durumlarda fazla mesaiye izin verilmektedir. Fazla mesai kullanımı istisnai, gönüllü olmalı ve normal ücretin bir artı bir bölü dördü oranından az olmayacak şekilde ödenmeli, ancak mesleki tehlike olasılığını önemli ölçüde arttıracak bir durum oluşturmamalıdır. Ayrıca İş Ortakları, çalışanlarına her bir çalışma günü içerisinde dinlenmek için mola ve toplu sözleşmeler tarafından tanımlanan istisnalar geçerli olmadığı sürece, her yedi günde en az bir gün izin hakkı vermelidir. [4]
İş Sağlığı ve Güvenliği İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, çalışanlar ve bölge halkının sağlıklı çalışma ve yaşam koşullarına saygı göstererek bu ilkeye uyacaktır. Genç işçiler, yeni anneler ve çocuk bekleyen kadınlar ile engelli kişiler gibi, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, hassas bireyler özel koruma altında çalışacaktır. İş ortakları, iş sağlığı ve güvenliği yasal düzenlemelere veya yerel kanunların zayıf olduğu ya da yeterli olarak uygulanmadığı durumlarda uluslararası standartlara uymalıdır. Yönetim ile işçiler ve/veya temsilcileri arasındaki aktif işbirliği, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamaya yönelik sistemler geliştirme ve bunları uygulamaya koyma adına büyük önem taşımaktadır. Bu, İş Sağlığı ve Güvenliği Komitelerinin kurulması ile başarılabilir. İş ortakları, çalışanların sağlık ve güvenliği açısından olası tehlikeleri tespit etmek, değerlendirmek, bunlardan kaçınmak ve bunlara müdahale etmek için sistemler bulunduğundan emin olmalıdır. Bu kişiler, çalışanların işten kaynaklanan, iş ile ilişkili veya iş sırasında ortaya çıkabilecek kaza, yaralanma ya da hastalıkların önüne geçmek için etkili önlemler almalıdır. Bu önlemler, işyerine özgü tehlikelerin nedenlerini olabilecek en makul asgari seviyeye indirmeyi hedeflemelidir. İş ortakları, zorunlu sigorta sistemleri de dahil olmak üzere, kaza durumlarında çalışanların korumasını iyileştirmenin yollarını aramalıdır. İş ortakları, işveren tarafından sağlandığı takdirde yatakhane tesisleri de dahil olmak üzere, kullandıkları teçhizat ve binanın sağlamlık ve güvenliği ile ilgilenmenin yanı sıra öngörülebilir tüm acil durumlara karşı koruma sağlamak için, etki alanları dahilinde tüm uygun önlemleri almalıdır. İş ortakları, yakın tehlike durumlarında çalışanların izin almadan tesisten ayrılma hakkına saygı duymalıdır. İş ortakları yeterli düzeyde iş sağlığı desteği ve ilgili tesis sağlandığından emin olmalıdır. İş ortakları, içme suyu, güvenli ve temiz yemek yeme ve dinlenme alanları ile temiz ve güvenli yemek pişirme ve gıda depolama alanlarına erişim sunmalıdır. Ayrıca, iş ortakları, çalışanlara daima ücretsiz olarak etkin Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) sağlamalıdır.
Çocuk İşçiliğini Önleme İş ortakları, kanun tarafından belirlenmiş zorunlu eğitim sürecini tamamlayacak asgari yaştan, ILO’nun tanımladığı istisnalar haricinde 15 yaşından küçük olmamak üzere, küçük çocukları doğrudan ya da dolaylı şekilde işe almayarak bu ilkeye uyacaklardır. İş ortakları, işe alım sürecinin bir parçası olarak, işçiyi aşağılamayacak veya işçiye saygısızlık etmeyecek şekilde sağlam yaş doğrulama mekanizmaları oluşturmalıdır. Bu ilke, çocukları her tür istismardan korumayı hedeflemektedir. Fuhuş ya da uyuşturucu ticareti gibi daha tehlikeli işlere geçebileceklerinden, çocukların işten çıkarılması konusunda ayrıca özen gösterilmesi gerekmektedir. Çocukların işyerinden çıkarılması sırasında iş ortakları proaktif bir şekilde hareket etmeli ve etki altında kalan çocuğun korunması için gerekli tedbirleri tespit etmeli ve almalıdır. Uygulanabilir durumlarda, etkilenen çocuğun ailesindeki yetişkin bireyler için uygun iş bulma olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Genç İşçiler için Özel Koruma İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, genç çalışanların geceleri çalışmaması ve sağlıkları, güvenlikleri, ahlaki değerleri ve gelişimleri için sakıncalı koşullardan korunmasını sağlayarak bu ilkeye uyacaklardır. Genç çalışanların işe alındığı yerlerde, iş ortakları (a) işin, sağlıkları veya gelişimlerini etkileyecek nitelikte olmadığından; (b) çalışma saatlerinin okula devam durumlarını, yetkili mercilerin onayladığı mesleki uyum süreçlerine katılımlarını veya eğitim programlarından yararlanma kapasitelerini etkilemediğinden emin olmalıdır. İş ortakları, özellikle genç işçilerin etkin şikayet mekanizmaları ile İş Sağlığı ve Güvenliği eğitim sistemleri ve programlarına erişiminin sağlanmasına önem vererek, genç işçilere zarar gelmesini önlemek, bunları tanımlamak ve azaltmak için gerekli mekanizmaları oluşturmalıdır.[5] Güvencesiz Çalışmayı Önleme İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, (a) istihdam ilişkilerinin çalışanları için güvensizlik ve sosyal ya da ekonomik zorluklara neden olmasını engelledikleri; (b) işin ulusal mevzuat, adetler veya uygulamalar ve uluslararası çalışma standartlarından hangisi daha yüksek düzeyde koruma sağlıyorsa, ona uygun, tanınmış ve belgelendirilmiş bir istihdam ilişkisine dayalı olarak yapılmasını sağladıklarından emin olarak bu ilkeye uyacaklardır. İş ortakları, istihdam sağlama öncesinde çalışanlara hakları, sorumlulukları ve çalışma saatleri, ücret ve ödeme koşulları da dahil olmak üzere çalışma koşulları hakkında anlaşılabilir bilgi sunmalıdır. İş ortakları, başta çocukları memleketinde kalmış olabilecek göçmen işçiler ile sezonluk işçiler olmak üzere kadın ve erkek tüm işçilerin ebeveyn veya bakıcı olarak görevlerini destekleyen uygun çalışma koşulları sunmayı hedeflemelidir. İş ortakları, kanunun asli amacına uygun olmayan iş düzenlemelerine başvurmamalıdır. Buna, sınırlama olmaksızın, (a) beceri geliştirme veya düzenli iş sağlama niyeti olmayan çıraklık programları, (b) işçilerin korunma kapsamını daraltmak amacıyla sunulan sezonluk veya koşullu işler ve (c) salt işçilik sözleşmeleri dahildir. Ayrıca, alt yüklenici kullanımı, çalışan haklarını hakir görecek şekilde gerçekleşmemelidir.
Borçların İşgücü ile Ödenmesinin Önlenmesi İş ortakları, hizmetkarlık, zorla çalıştırma, işgücü ile borç ödeme, sürekli çıraklık, kaçak işçi çalıştırma veya gayri iradi işçi çalıştırma gibi hiçbir sisteme başvurmamalıdır. İş ortakları, kendi iş ortaklarının işgücünden bu şekilde faydalanması halinde suça iştirakle suçlanabilir. İş ortakları doğrudan ya da dolaylı olarak işçi çalıştırdıkları durumlarda özel özen göstermelidir. İş ortakları, çalışanlarına işverene makul bir zamanda bildirimde bulunma şartıyla, özgürce işten ayrılma ve iş sözleşmelerini sonlandırma hakkı tanımalıdır. İş ortakları, çalışanlarının insani olmayan şartlara veya aşağılayıcı muameleye, fiziksel cezalandırmaya, ruhsal ya da fiziksel baskıya maruz kalmadığı ve/veya sözlü tacize uğramadığından emin olmalıdır. Tüm cezai prosedürler yazılı olarak belirlenmeli ve çalışanlara sözlü olarak net ve anlaşılır bir biçimde açıklanmalıdır.
Çevrenin Korunması İş ortakları, bu kurallar çerçevesinde belirlenmiş beklentiler göz ardı edilmeksizin, çevreye zarar vermeyi önlemek adına gerekli tedbirleri alarak bu ilkeye uyacaktır. İş ortakları, faaliyetlerinin çevreye verdiği kayda değer etkileri değerlendirmeli ve çevreye karşı sorumluluklarını yansıtan etkin politika ve prosedürler oluşturmalıdır. Toplum, doğal kaynaklar ve genel çevre üzerindeki olumsuz etkileri engellemek ya da en aza indirgemek adına uygun tedbirlerin alınmasını sağlayacaklardır.[6]
Etik İş Davranışı İş ortakları, bu bölümde belirtilen hedef ve beklentiler göz ardı edilmeksizin, hiçbir yolsuzluk, dolandırıcılık ya da zimmet suçuna veya herhangi maddi ya da başka şekilde teşvik sözü vermek, teklif etmek, vermek ya da almak da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, rüşvetin hiçbir şekline dahil olmayarak bu ilkeye uyacaklardır. İş ortaklarının, faaliyetleri, yapıları ve performansları ile ilgili doğru bilgileri bulundurmaları ve bunları uygulanabilir düzenlemeler ile endüstride ölçüt olan uygulamalara uygun şekilde bildirmeleri beklenmektedir. İş ortakları, bu tür bilgilerin tahrif edilmesi veya tedarik zincirinde herhangi bir yanlış beyan eylemine dahil olmamalıdır. Ayrıca, kişisel bilgilerin toplanması, kullanılması ve diğer şekillerde işlenmesi konularında (işçilerden, iş ortaklarından, müşterilerden ve etki alanları dahilinde ki tüketicilerden edindikleri bilgiler dahil) makul düzeyde özen göstermelidirler. Kişisel bilgilerin toplanması, kullanılması ve başka şekillerde işlenmesinde gizlilik ile bilgi güvenliği kanunları ve mevzuata ilişkin gerekliliklere uyulmalıdır.